|
Ружанский плацдарм. Январь 45-го.
|
|
| Мікалаевіч | Дата: Вторник, 11 Сентября 2012, 19.58.00 | Сообщение # 1 |
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| 48 армия
W listopadzie i grudniu 1944 r. oraz do 14 stycznia 1945 r. zasadnicze pierwszorzutowe siły 48 armii znajdowały się na prawym brzegu Narwi w rejonach: Czerwonki, Perzanowa, Wąskiego Lasu, Chylin, Ciepielewa, Lask, Bobów, Gnojna, Chmielowa i Przemiarowa oraz na lewym brzegu Narwi w rejonie Zambsk Kościelnych, Psar i Popław. Sztaby i tyły Armii znajdowały się w rejonach: Rostek Stróżnych, Szelkowa, Magnuszewa, Lasu Krasińskiego, Sielca Starego i Nowego oraz Przeradowa, a po lewej stronie Narwi w rejonie: Przetyczy, Sokołowa i Ciółkowa.
Stanowisko dowodzenia 2 BF znajdowało się w rejonie Długosiodła, a wysunięte w rejonie Magnuszewa Dużego. Stanowisko dowodzenia 48 armii przemieszczało się od Nowej Wsi do Rząśnika i Sokołowa,a następnie Strachocina Nowego. Sztaby korpusów przebywały w tym czasie w następujących miejscowościach i rejonach: Sztab 29 kp: (2 km na północ od m. Rostki Stróżne) Sztab 53 kp: Sadykierz ¬– Zambski Stare – Magnuszew Duży. W małej wiosce Sielc Stary znajdował się Szpital Polowy Armii, cmentarz wojenny, SD ( stanowisko dowodzenia) sztabu 42 kp oraz jeden z pułków piechoty, na polach Sielca Starego i Sitna znajdowało się lotnisko jednej z mieszanej dywizji lotniczej armii, a na łąkach Sielca Starego znajdował się armijny ośrodek szkolenia taktycznego. Mieszkańcy Sielca Starego zmuszeni zostali przez Niemców opuścić swoje gospodarstwa już 3 września, a po powrocie do nich w połowie października 1944 r. część została zmuszona, tym razem przez Rosjan (z powodu przejęcia ich gospodarstw na potrzeby wymienionych powyżej sztabów, szpitala i jednostek) do kolejnego ich opuszczenia aż do połowy stycznia 1945 r. Taki sam los spotykał znaczną większość innych mieszkańców wsi znajdujących się na przyczółku różańskim.
W ostatnich dniach grudnia 1944 r. i do 8 stycznia 1945 r. dokonano znacznego przegrupowania wojsk na przyczółku. Na prawy brzeg Narwi przemieszczono wszystkie jednostki 53 kp, zaś na jego miejsce na lewym brzegu Narwi i na prawym położonym na południe od Gnojna wprowadzono siły 2 Armii Uderzeniowej. W tym samym czasie na prawym skrzydle przyczółku, obejmującym obszar położony na północ od linii Załuzie, Lipniki Dabrówka wprowadzono znaczne siły 3 armii 2 BF. W rejon Lasu Krasińskiego, w ramach wzmocnienia sił uderzeniowych 48 armii, wprowadzono 8 Korpus Zmechanizowany. W ten sposób na przyczółku, obejmującym około 200 km2 powierzchni, znalazło się ponad 130 tys. żołnierzy.
W okresie od października do grudnia 1944 r. dla sprawnego przemieszczania tych wojsk i potrzebnego dla nich zaopatrzenia bojowego, a także bezpiecznej przeprawy przez Narew czołgów i ciężkiej artylerii, zbudowano 5 mostów drewnianych – zabezpieczonych przed naporem kry. Zbudowano tez trzy drewniane drogi łączące stacje kolejową Przetycz ( główną bazę zaopatrzenia 48 armii) z walczącymi na przyczółku korpusami piechoty tej armii i skierowanymi dla jej wzmocnienia siłami.
Pierwsza z tych dróg przechodziła przez Chrzankę Włościańską, Grondy Szlacheckie, Brzóze Duże, Napiórki, Słojki. Druga droga przechodziła od Przetyczy przez Olszaki Marianowo, Ostrówek, Lubiel, Orłowo, Bindóżkę, Sitno, Sielc Stary do Szelkowa; trzecia zaś przez Ostrówek, Bielino, Rowy, Gostkowo, do Sielca Starego.
8 stycznia 1945 r. ugrupowanie bojowe 48 armii przedstawiało się następująco. Na prawym skrzydle bronił się i przygotowywał do natarcia na rubieży: Dąbrówka, Czerwonka, skraj Wąskiego Lasu, Makowica, Chyliny Nadrzeczne 29 kp. Linia rozgraniczenia tego korpusu od jego lewego sąsiada, którym był 53 kp przebiegała od Łasi przez Nowy Szelków do rzeki Orzyc i dalej jej korytem. Odcinka frontu od rzeki Orzyc w rejonie 1 km na południe od Zakliczewo do lasu 1,5 km na południe od Pomask Wielkich bronił 53 kp. Linia rozgraniczenia wojsk tego korpusu z wojskami 42 kp przebiegała od Magnuszewa Dużego do Pomask Wielkich. 42 korpus piechoty bronił frontu na odcinku: linia rozgraniczenia z 53 kp do wzgórza 109,2 położonego około 1 km od wojsk 108 kp 2 A Uderzeniowej przebiegała przez Przeradowo – Boby i 1 km na południe od Dzierżanowa.
Przed wojskami 48 armii na froncie od Dąbrowy do Dzierżanowa broniły się 299 i 7 dywizja piechoty z 20 Korpusu Armijnego przeciwnika.
Obrona niemiecka na podejściach do Prus Wschodnich była rozbudowana na głębność do 70 km i składała się z 7 rubieży obronnych oddalonych od siebie 10-12 km. Każda rubież obrony posiadała głębokość 5-6 km. Główna pozycja obronna składał się z linii trzech ciągłych o głębokości 1,20 – 1,50 cm okopów, zapasowa pozycja obronna składała się z jednej linii okopów. W odległości 400 – 500 m od pierwszej linii przechodziła druga połączona z nią rowami łączącymi o pełnym profilu. Dalej w podobnej odległości była trzecia linia okopowa. W każdej linii w odległości co 50- 60 metrów były zbudowane stanowiska gniazd karabinów maszynowych, 8-12 gniazd na każdym kilometrze frontu było wysuniętych na 4-8 m przed pierwszą linią. W linii znajdowały się również drewniane schrony polowe dla obsługi karabinów maszynowych i żołnierzy plutonów piechoty. Przed każdą kolejną rubieżą obrony były zagrody minowe (przeciwpancerne i przeciwpiechotne) oraz zapory z drutu kolczastego – cztero lub sześciorzędowe, a także spirale „Bruno”.
Broniący się przed wojskami 48 armii przeciwnik, posiadał w swoim ugrupowaniu bojowym 138 moździerzy 120 i 81mm, 44 baterie armat 105 mm (132 armaty) 14 baterii armat 75 mm (42 armaty) 24 baterie wyrzutni rakietowych w tym 2 -150 mm i 6 – 105 mm oraz 12 baterii armat 150 mm (36 armat). W systemie obrony przeciwnika znajdowały się też czołgi i samochody pancerne – zgrupowane w kilku punktach dogodnych do prowadzenia przeciwnatarcia. Przed frontem 48 armii znajdowały się dwie brygady dział szturmowych i batalion ciężkich czołgów. Wsparcie broniącym się wojskom zapewniało też nieliczne, ale aktywnie działające lotnictwo przeciwnika.
W odwodzie przeciwnik posiadał 5 batalionów obrony terytorialnej oraz armijny pułk szturmowy i kilka grup specjalnych. Ponadto przed lewym skrzydłem sąsiedniej 3 Armii 2 BF przeciwnik posiadał zdolną do użycia na kilku kierunkach 24 dywizję pancerną.
Na każdym kilometrze frontu miał około 223 żołnierzy, 23 ręczne i ciężkie karabiny maszynowe, 9 moździerzy, 12 dział i 7 czołgów lub samochodów pancernych.
W ten sposób przeciwnik był dobrze przygotowany do przyjęcia uderzenia wojsk 2 Frontu Białoruskiego i działającej w jego ugrupowaniu na głównym kierunku tego uderzenia 48 armii.
Broniące się oddziały przeciwnika prowadziły już od połowy grudnia 1944 r. systematyczne rozpoznanie walką ( zwłaszcza nocą) sił i pozycji obronnych poszczególnych korpusów 48 armii. Nasilenie tych działań nastąpiło po 5 stycznia 1945 r. Wówczas też pododdziały rozpoznawcze przeciwnika wzięły do niewoli żołnierza z 2 Armii Uderzeniowej, co pozwoliło im ustalić wejście tej armii na pierwszą linię frontu i jej gotowość do natarcia. Zaraz po tym Niemcy nasilili ogień swojej artylerii na pozycje zajęte przez 2 AU, a także na pozycje 48 armii.
Ogień ten prowadziły dyżurne baterie lub pojedyncze działa, wystrzeliwując po 4 -5 pocisków wzdłuż całego frontu w różnych porach dnia w celu sprowokowania artylerii 48 armii do walki ogniowej i odkrycia swoich pozycji obronnych. W ten sposób codziennie na wojska 48 armii spadało od 450 do 900 pocisków artyleryjskich i moździerzowych różnych kalibrów.
W wyniku ostrzeliwania pozycji 48 armii zginęło w niej od 1 do 13 stycznia 90, a rannych zostało 284 żołnierzy i oficerów.
Znając dokładnie termin rozpoczęcia natarcia 2 BF, dowództwo 2 Armii niemieckiej zarządziło już w połowie dnia 13 stycznia 1945 przejście do pełnej gotowości bojowej jej pierwszorzutowych batalionów. W godzinach rannych 14 stycznia Niemcy wycofali swoje wojska z pierwszej linii okopów, chroniąc je w 2 i 3 linii okopów oraz w znajdujących się tam schronach.
W drugiej połowie grudnia 1944 r. i w pierwszej połowie stycznia 1945 r. w dywizjach 48 armii, przygotowujących się do natarcia, prowadzono służbę bojową siłami pierwszego rzutu bojowego. Nocą pododdziały rozpoznania starały się zdobyć jeńców i rozpoznać obronę przeciwnika. Drugi rzut bojowy armii uczestniczył w tym czasie w szkoleniu bojowym i polityczno - oświatowym. Oddziały przeniesione do odwodu armii odpoczywały i uzupełniały swoje stany oraz odtwarzały gotowość bojową. W jednostkach przeznaczonych do szkolenia trenowano zasady pokonywania przeszkód znajdujących się w obronie przeciwnika (pola minowe i zagrody druciane) oraz sposoby wzajemnego współdziałania sił i środków walki. Szkolenie takie prowadzono m. in. na łąkach położonych nad Narwią w rejonie Sielca Starego, Sitnego i Rowów. Dowódca Armii i dowódcy korpusów prowadzili ponadto ćwiczenia sztabowe ze środkami łączności dla dowódców: batalionów, pułków, dywizji i korpusów. Ćwiczenia te nadzorowali członkowie Rady Wojennej Armii. Przeprowadzono również pokazowe ćwiczenie pułku, obrazujące współdziałanie jego sił w toku natarcia. Pododdziały saperskie i inżynieryjne przygotowywały drogi dla środków transportu oraz przejścia we własnych i przeciwnika polach minowych.
5 stycznia 1945 r. dowódca 48 armii gen. lejt. Nikołaj Gusiew postawił zadania bojowe dowódcom podległych mu korpusów piechoty i oddziałów wzmocnienia na okres pierwszych 10 -ciu dni zamierzonej operacji zaczepnej organizowanej przez dowództwo 2 Białoruskiego Frontu (dowódca marszałek Konstanty Rokossowski). 48 armia w składzie: 29 korpusu piechoty (73, 217 i 102 dp); 42 kp (399,137 i 170 dp); 53 kp (17, 96 i 294 dp) wzmocniona 1 gwardyjską szturmową inżynieryjną brygadą saperów oraz 8 korpusem zmechanizowanym i artylerią oraz lotnictwem frontu"działając na głównym kierunku natarcia,miała przełamać obronę przeciwnika na linii: długości 6 km od rzeki Orzyc (w rejonie Ciepielewa) do Dzierżanowa i rozwinąć działania w kierunku Karniewa i Mławy tak, aby nie później niż na 10 dzień operacji wyjść na rubież: Nidzica - Działdowo - Lążek. Z prawej strony 48 armii nacierała 3 Armia, z lewej 2 Armia Uderzeniowa.
Zadaniem 29 kp w pierwszym dniu operacji było utrzymywanie siłami dwóch dp (73 i 102) stabilności frontu na rubieży Czerwonka - Makowica, a siłami jednej dp (217) wspartej artylerią korpusu przełamanie obrony przeciwnika na odcinku Makowica - rzeka Orzyc i przy współdziałaniu z 53 kp opanowanie Makowa, jednocześnie współdziałając z jednostkami 35 kp 3A nacieranie w kierunku Czerwonki, przecięcie szosy w rejonie miejscowości Zacisze i pod koniec dnia wyjscie na rubież rzeki Orzyc.
Zadaniem 53 kp działającego siłami własnymi i środkami wzmocnienia, było przełamanie w tym samym czasie obrony przeciwnika na odcinku frontu rzeka Orzyc w rejonie Zakliczewo – wzgórze 109,7 po tym opanowanie rubieży wzgórze 118,6 (przy szosie Maków – Karniewo) i nacieranie w kierunku Klimki – Szwejki.
Zadaniem 42 kp, działającego całością swoich sił i środkami wzmocnienia było przełamanie obrony przeciwnika na odcinku frontu –Las (1,5 km od wzgórza 109,4) do Dzierżanowa, opanowanie Kolonii Czasrnostów – Polesie,a następnie nacieranie w kierunku Karniewa, które należało opanować i pod koniec dnia wyjść na rubież – Zalesie – wzgórze 117,6.
W celu zrealizowania tych zadań 48 armia na froncie o długości 16,5 km posiadała w pierwszej linii średnio na każdym kilometrze 1450 żołnierzy, 123 ręczne i ciężkie karabiny maszynowe, 50 moździerzy, 53 armaty i wyrzutnie rakietowe oraz 24 czołgi. Łącznie było to około - 24 tys. ludzi, 1800 km i ckm, 800 moździerzy (82 i 120 mm) 830 armat i wyrzutni rakietowych oraz 350 czołgów i dział samobieżnych. Przewaga nacierających wojsk nad przeciwnikiem kształtowała się następująco w piechocie - pięciokrotna, w karabinach maszynowych - trzykrotna, w artylerii - czterokrotna, a w czołgach i samochodach pancernych - sześciokrotna.
W miejscach przerywania frontu- obejmujących łącznie 6 km obrony niemieckiej ¬przewaga ta była jeszcze większa. Na każdym kilometrze było tam 1700 żołnierzy, 144 karabiny maszynowe, 103 moździerze i 117 armat oraz 31 czołgów i samochodów pancernych. W czasie przygotowania artyleryjskiego i wspierania wałem ogniowym nacierającej piechoty, działo i moździerz miało do wystrzelenia 220 pocisków. Stąd też na każdym kilometrze wzdłuż frontu wybuchało jednocześnie ponad 235 pocisków.
W nocy z 13 na 14 stycznia przeprowadzono przygotowanie wojsk 48 A do natarcia: polegające na właściwym rozmieszczeniu piechoty, przygotowaniu dział do prowadzenia ognia na wprost, rozminowaniu własnego przedpola i wykonaniu przejść w zasiekach oraz przygotowaniu się do pokonywania zasieków przeciwnika.
14 stycznia o godz. 10.00 (czasu moskiewskiego, a 08.00 czasu europejskiego) na całej długości frontu 48 Armii, rozpoczęto 85 minutowe artyleryjskie przygotowanie ataku, po którym bataliony szturmowe piechoty, pierwszego rzutu wyznaczonych dywizji, ruszyły do szturmu, podążając za wałem ogniowym wspierającej je artylerii armii.
Przeciwnik, wykorzystując własne inżynieryjne uzbrojenie terenu (pola minowe i zapory z drutu) oraz kontrataki piechoty przy wsparciu czołgów i dział samobieżnych, dość skutecznie przeciwdziałał przemieszczaniu się nacierających wojsk.
Przykładowo – na froncie 29 kp, bataliony szturmowe (1 i 2) 413 pp, 73 dp, przy pokonywaniu zasieków zostały zatrzymane zmasowanym ogniem z broni maszynowej i moździerzy. Tylko jednej kompanii tego batalionu udało się wedrzeć i opanować fragment pierwszej linii okopów przeciwnika, pozostałe zaległy przed zasiekami.
Pododdziały 217 dp zajęły pierwszą linię, ale spotkały się z zaciętym oporem przeciwnika, następnie ponosząc znaczne straty i odpierając kolejne kontrataki piechoty niemieckiej, 755 i 756 pp zajęły Makowicę i Grzankę i zbliżyły się na 1,5 km do Makowa. Wówczas przeciwnik podjął, siłami batalionu piechoty wspartym 15 czołgami, kolejny kontratak z rejonu Jankowa i opanował ponownie rejon Makowicy.
Na froncie 53 kp sytuacja była zbliżona. Rozpoczęty już o godz.10.15 atak 194 dp walczącej w rejonie Ciepielewa i Zakliczewa napotkał na silny opór ogniowy przeciwnika. Opór ten był tak silny, że nacierające w tym rejonie oddziały 53 kp, przerywając front - przy poniesieniu dużych strat - wklinowały się w pierwszym dniu natarcia w jego obronę tylko na głębokość 2-4 km.
W walkach pododdziałów tego korpusu w rejonie Zakliczewa wsławili się celowniczowie ckm sierżanci M. A. Zajcew z 616 pp i W. F. Miszczin z 954 pp, którzy wiązkami granatów zniszczyli niemieckie ckm-y i poderwali swoje kompanie do ataku.
Podobnie ciężkie walki prowadzili żołnierze 42 kp, którzy przerwali front na swoim kierunku, lecz bardzo wolno przemieszczali się do przodu. Artyleria i moździerze przeciwnika, silnym, zmasowanym ogniem tworzyły zapory trudne do pokonania.
O godzinie 18.00, 14 stycznia wojska 48 armii po ciężkich walkach osiągnęły rubież:
Makowica - południowy skraj lasu Grzanka-Chrzanowo- Szlasy Złotki – Czarnostów, Polesie - Czarnostów.
Straty 48 armii w tym dniu to: 333 zabitych i 1173 rannych żołnierzy i oficerów oraz spalone lub uszkodzone na minach 33 czołgi,a także rozbite 20 armat i 5 moździerzy. Straty przeciwnika osiągnęły około 700 zabitych i rannych żołnierzy i oficerów oraz 120 jeńców i około 70 armat (zdobytych przez jednostki 48 armii).
W wyniku natarcia w pierwszym dniu operacji działające w centrum i na lewym skrzydle ugrupowania bojowego wojska 48 Armii przerwały główną linie obrony przeciwnika na głębokości 2-4 km. Na prawym skrzydle – 29 kp nie uzyskał znacznego powodzenia. W całości wojska armii nałożonego na nie w tym dniu zadania nie wykonały. Przyczynami tego było głównie:
- brak współdziałania pomiędzy czołgami i piechotą. Czołgi bezpośredniego wsparcia piechoty pozostawały, w obawie o własne straty, poza jej szykami;
- lotnictwo z powodu złych warunków meteorologicznych nie wspierało walczącej piechoty;
- oficerowie, na wszystkich szczeblach dowodzenia, przejawiali słabą wymagalność przy wykonywaniu postawionych zadań przez podległych im żołnierzy, co powodowało niskie tempo natarcia oraz zaniechanie natychmiastowego umacniania zdobytych rubieży;
- dowództwa korpusów i dywizji były zbyt daleko od walczących wojsk.
W ciągu nocy z 14/15 stycznia bataliony specjalnie przystosowane do walk nocnych też nie uzyskały znaczącego powodzenia. Przeciwnik nadal okazywał zaciekły opór, przechodząc niejednokrotnie w ciągu nocy do kontrataków. Taki kontratak przeprowadził trzykrotnie w godzinach 01.00 – 03.00 siłami batalionu piechoty i 15 dział z rejonu m. Bazar w kierunku na m. Grzankę.
W dniu 15 stycznia 73 dp, 29 kp w wyniku nocnych działań opanowała Dąbrówkę i około godziny 14.00 podeszła w rejon Makowicy. W tym czasie 217 dp tego korpusu, pokonując zaciekły opór przeciwnika o godz. 12.00 zajęła Makowicę, a następnie o godz. 13.00 jej 776 pp sforsował Orzyc i wdarł się na południowy skraj Makowa. Wówczas do walki w Makowie wprowadzono 740 pp, który podjął tu walki uliczne, trwające aż do godz. 18.30, 16 stycznia 1945 r. W walkach o zdobycie Makowa szczególnie wyróżnił się 2 batalion 766 pp.
Wojska 53 kp (96 i 194 dp) atakowały zaciekle pozycje obronne przeciwnika na swoim kierunku od godziny 10.10 do godziny 18.00. Pokonując pola minowe i zasieki z drutu kolczastego pod silnym ogniem artylerii przeciwnika, oddziały korpusu zdobyły kilka zawczasu umocnionych jego punktów oporu: Chrzanowo,` Żabin Karniewski oraz przecięły drogi prowadzące z Makowa do Dzierżanowa i Karniewa.
Oddziały 42 kp ( 170 i 399 dp) pokonując pola minowe i silne przeciwdziałanie ogniowe przeciwnika, wyparły go z wcześniej przygotowanej rubieży: Szlasy Złotki – Kolonia –Czarnostów- Polesie i do godz.18.00 wyszły na rubież szosy Karniewo – Czarnostów. W tym rejonie o godz. 17.00 wszedł do boju 8 Korpus zmechanizowany z zadaniem opanowania w dniu 16.01.1945 r. rejonu Konarzewo – Gródek –Zawady.
Pod koniec dnia 15 stycznia 1945 r. wojska 48 A przełamały ostatecznie obronę przeciwnika, znajdując się przed centrum i lewym skrzydłem swojego ugrupowania na całej taktycznej głębokości do około 10 km. Przeciwnik, ponosząc ciężkie straty, rozpoczął wycofywanie się w kierunku północno- zachodnim. O godzinie 18.00 w dniu 15 stycznia linia frontu w rejonie działań 48 armii przebiegała od Nowego Zacisza poprzez Dąbrówkę, Nowiny, Sewerynowi, Ciemniewo, Jankowo, północny skraj Makowa, Słoniawy, Żabin –Karniewski, Karniewo, Byszewo, Czarnostów.
15 stycznia 1945 r. wojska 48 armii straciły: 390 poległych i 699 rannych żołnierzy oraz 21 armat i 6 moździerzy. Straty przeciwnika obejmowały 1200 zabitych i rannych oraz zniszczonych 20 armat i 14 moździerzy.
W dniu 16 stycznia wszystkie siły armii (29,53 i 42 kp oraz 8 kzm) prowadziły zacięte boje przy pokonywaniu kolejnych rubieży i zdobywaniu punktów oporu przeciwnika oraz odpieraniu jego 8 kontrataków, prowadzonych siłami od kompanii do batalionu piechoty wspartych czołgami. Kontrataki te wycofujący się przeciwnik podejmował na całej długości frontu, pragnąc w ten sposób opóźniać i powstrzymywać przemieszczanie się na północny¬ zachód jednostek 48 armii. Do godziny 19.00 dywizje 29 kp opanowały: Czerwonkę Włościańską, Sewerynowo, Janopole, Jankowo, Ulaski i Maków. Całość sił 48 armii znajdowała się o tej godzinie na rubieży: Zacisze Stare- Budzyno - Romanowo ¬Milewo - Konarzewo. 16 stycznia zginęło - 233, a rannych zostało - 1496 żołnierzy i oficerów 48 armii. Przeciwnik posiadał w tym dniu 11 zabity h i rannych, a do niewoli dostało się 26 jego żołnierzy. Wojska przeciwnika utraciły też na rzecz 48 armii: 31 armat, 6 czołgów, 15 samochodów i 13 ciągników. Utraciwszy główną rubież obronną oddziały 299 i 7 dp rozpoczęły wycofywanie się w kierunku północno- zachodnim.
W dniu 17 stycznia - w nocy i przez cały dzień przeciwnik ogniem swojej artylerii oraz ariergardową walką pododdziałów piechoty, wzmocnionej czołgami i działami samobieżnymi, przeciwdziałał przemieszczaniu się działających w centrum i na lewym skrzydle jednostek 48 armii, zaś na jej prawym skrzydle w kierunku na Przasnysz organizował opór na rubieżach pośrednich.
Wojska 48 armii w ciągu całej doby kontynuowały natarcie na całym froncie i przemieściły się do przodu na odległość (na lewym skrzydle) 16 km, zajmując około 100 miejscowości.
Pod koniec dnia wojska armii wyszły na rubież Jaciążek - Szczuki, Żbiki - Milewo.
W nocy z 17/18 stycznia zasadnicze siły 48 armii znalazły się na terenie powiatu przasnyskiego. Wówczas też oddziały 3 armii 2 FB zdobyły Krasnosielc. Teren powiatu makowskiego został w ten sposób wyzwolony spod niemieckiej okupacji. Dywizje 48 armii straciły w tym dniu 152 żołnierzy, a rannych zostało 711 żołnierzy i oficerów. Straty niemieckie obejmowały 600 zabitych i rannych oraz 30 jeńców.
http://www.powiat-makowski.pl/
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Вторник, 11 Сентября 2012, 20.02.45 | Сообщение # 2 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Несколько схем
2 ударная
http://www.armchairgeneral.com/rkkaww2/maps/maps1945W.htm
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Вторник, 11 Сентября 2012, 20.10.59 | Сообщение # 3 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Интересные данные о контратаковавшей 7.Panzerdivision
...
The following data about the tank status of 7. Pz.Div. can be found in the records of the Gen.Insp.d.Pz.Tr. in the Bundesarchiv/Militärarchiv Freiburg:
[First figure = total, figure in ( ) = operational, (?) = operational status not given]
1.1.1945 (7. Pz.Div. status report)
1 (?) Pz.Bef.Wg. III
1 (?) Pz. III (5 cm L/60)
2 (?) Flakpz. IV (3,7 cm)
29 (27) Pz. IV (7,5 cm L/48)
39 (31) Pz. V Panther
= 72 (58+) tanks with Pz.Rgt. 25
13 (?) Marder III (7,5 cm)
1 (?) Marder III (7,62 cm)
= 14 (13) self propelled a/t guns with 1./Pz.Jg.Abt. 42
On 2.1.1945 Stab, 2. and 3./Pz.Jg.Abt. 42 arrived with 21 new Pz. IV/70(V)
On 3.2.1945 10 Pz. IV/70(A) arrived as replacements for the II./Pz.Rgt. 25
15.1.1945 (Gen.Qu. overview 'tank status on all fronts')
1 (1) Pz.Bef.Wg. III
1 (1) Pz. III (5 cm L/60)
2 (2) Flakpz. IV (3,7 cm)
29 (28) Pz. IV (7,5 cm L/48)
37 (37) Pz. V Panther
31 (29) Pz. IV/70(V) and Pz. IV/70(A)
= 101 (98) tanks and tank destroyers with Pz.Rgt. 25 and Pz.Jg.Abt. 42
13 (12) Marder III (7,5 cm)
1 (1) Marder III (7,62 cm)
= 14 (13) self propelled a/t guns with 1./Pz.Jg.Abt. 42
No further tank replacements arrived between 15.1. and 1.2.1945.
1.2.1945 (7. Pz.Div. status report)
0 Pz.Bef.Wg. III
1 (?) Pz. III (5 cm L/60)
2 (?) Flakpz. IV (3,7 cm)
8 (0) Pz. IV (7,5 cm L/48)
19 (2) Pz. V Panther
27 (4) Pz. IV/70(V) and Pz. IV/70(A)
= 57 (6+) tanks and tank destroyers with Pz.Rgt. 25 and Pz.Jg.Abt. 42
7 (?) Marder III (7,5 cm)
1 (?) Marder III (7,62 cm)
= 8 (7) self propelled a/t guns with 1./Pz.Jg.Abt. 42
35 of the remaining non operational tanks/tank destroyers and 3 of the self propelled a/t guns were reported to be in short term repair, the rest in long term repair (14+ days)
So total losses during second half of January 1945 (most of them likely on 15.1.1945) were:
1 Pz.Bef.Wg. III
0 Pz. III (5 cm L/60)
0 Flakpz. IV (3,7 cm)
21 Pz. IV (7,5 cm L/48)
18 Pz. V Panther
4 Pz. IV/70(V) and Pz. IV/70(A)
= 44 tanks and tank destroyers
6 Marder III (7,5 cm)
0 Marder III (7,62 cm)
= 6 self propelled a/t guns
...
morning (before the attack) and evening one (after the attack). ...
15.01.1945 (morning) = 102
15.01.1945 (evening) = 40
16.01.1945 (midday) = 25
17.01.1945 (morning) = 25
17.01.1945 (evening) = 15
18.01.1945 (evening) = 5
19.01.1945 (evening) = 2
20.01.1945 (midday) = 1
21.01.1945 (evening) = 23 (includes replacement Pz.Jg.IV plus repaired panzers)
22.01.1945 (evening) = 19
23.01.1945 (morning) = 19
23.01.1945 (midday) = 0
28.01.1945 (???) = ~6
...
http://www.feldgrau.net/forum/viewtopic.php?f=45&t=23119&hilit=Huber
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Суббота, 15 Сентября 2012, 14.41.47 | Сообщение # 4 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Наступление 90-й стрелковой дивизии с прорывом подготовленной обороны противника на цеханувском направлении (14–16 января 1945 г.)
http://militera.lib.ru/science/boy_strelkovoy_divizii/04.html
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Суббота, 15 Сентября 2012, 14.42.27 | Сообщение # 5 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Бой 176-го стрелкового полка при прорыве обороны противника севернее Пултуск (14–15 января 1945 г.)
http://militera.lib.ru/science/boy_strelkovyh_podrazdeleniy/25.html
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Суббота, 15 Сентября 2012, 15.01.30 | Сообщение # 6 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| ...
schwere Panzerabteilung 507
...
So hier mal die Variante von Wolfgang Schneider "Tiger im Kampf" Band I.
14.01.45 Beginn des GroЯangriffs der 2. WeiЯrussischen Front; Alarmierung und Abrьcken in die Einsatzrдume bei Karniewo (1. und 2. Kompanie in Richtung Czarnostow - Szwelice, die 3. Kompanie in Richtung Szlasy - Slotki).
15.01.45 Kдmpfe ostwдrts Karniewo und Nomarnostow, 1. Kompanie bei Kampfgruppe Schmitz der 7. Infanteriedivision, 2. Kompanie (zeitweise eingeschlossen) bei dem Regiment List der 7. ID, 3. Kompanie bei der 299. ID.
66 Feindpanzer in zwei tagen werden ohne eigenen Totalverlust vernichtet.
16.01.45 Erneuter GroЯangriff, 7. ID (mit Schwerer Panzerabteilung507) muss, da ausflankiert, in den Raum Stary Golmy - Nin - Zichenau - Praschnitz zurьckgenommen werden, erneut Abschuss von 70 Feindpanzern. 30 Panzer sind einsatzbereit. Der Abteilungskommandeur wird verwundet, die Fьhrung ьbernimmt Oberleutnant Wirsching. Der Chefpanzer der 3. Kompanie und ein weiterer Schleppanzer mьssen gesprengt werden.
17.01.45 Zwei Tiger halten noch eine Stellung beim Grenadierregiment 19 (7. ID) sьdlich Chorum.
18.01.45 Weitere 36 Feindpanzer (u.a. 5 durch einen nicht mehr fahrbereiten Panzer 1 km westlich Koscielne) werden vernichtet, ein eigenen Totalverlust.
19.01.45 Der Abteilungskommandeur ьbernimmt wieder das Kommando.
19.01. - 21.01.45 Rьckzug ьber Grudusk - Mlawa - Soldau (Dzialdowo) - Lautenburg (Lidzbark) - Strassburg (Brodnica) - Jablonowo - Rheden (Radzyn) nach Graudenz (Grudziadz). 19 Tiger gehen verloren, die meisten durch Selbstzerstцrung.
...
http://www.panzer-archiv.de/forum....6fbe813
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 23 Сентября 2012, 01.27.29 | Сообщение # 7 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| 2-я ударная
http://militera.lib.ru/memo/russian/fedyuninsky/10.html
...
Сообщение отредактировал Мікалаевіч - Воскресенье, 23 Сентября 2012, 01.27.47 |
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 23 Сентября 2012, 01.28.18 | Сообщение # 8 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| И еще 2 ударная
http://militera.lib.ru/memo/russian/kazakov_kp/09.html
...
Сообщение отредактировал Мікалаевіч - Воскресенье, 23 Сентября 2012, 01.28.44 |
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.44.24 | Сообщение # 9 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Наступление войск 2-го Белорусского фронта началось 14 января 1945 года с плацдармов на реке Нарев, севернее Варшавы, на млавском направлении. Операция проходила на участке фронта, которую обороняла 2-я полевая армия вермахта. В этом районе, согласно отчетам о боевых действиях 2-й ударной армии советских войск, были расположены следующие танковые соединения вермахта: на рубеже иск. Добровка, Пултуск 209 и 904-я бригады штурмовых орудий, в тактическом резерве 185-я бригада штурмовых орудий, в оперативном резерве – 507-й тяжелый танковый батальон танков "Тигр", располагавшийся в районе Бышево-Выгода. Также в районах Бродница, Рытин, Сербильно советской разведкой было замечено перемещение частей танкового корпуса "Герман Геринг".
http://www.zigrep.ru/tankovy....11
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.46.34 | Сообщение # 10 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| По немецким данным, в районе Остенбурга (Ostenburg), обороняя мосты через реку Нарев, находилась 276-я бригада штурмовых орудий (Sturmgeschutz-Brigade 276). Под ударами советских войск немецкий фронт стал разваливаться. В январе 1945 года бригада обороняла Цеханув (немецкое название Zichenau). Вечером 16.01.45 года 276-я бригада отошла на позиции в районе Глиноцек (Glinozeck), Галачин (Galacing), а 17 января уже была в районе Бельска (Bielsk). 18 января бригада оборонялась в районе Жилино (Gilino).
http://www.zigrep.ru/tankovy....15
Ostenburg - немецкое название Пултуска
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.47.40 | Сообщение # 11 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Рядом с Sturmgeschutz-Brigade 276 16.01.45 года в районе Насельска (Nasielsk) занимала оборону 190-я легкая бригада штурмовых орудий (leichte Sturmgeschutz-Brigade 190). Согласно немецкой мемуарной литературе, самоходчики этой бригады совершили немало подвигов и подбили десятки советских танков. Бригада потрясающе быстро отступала. 17-18 января она сражалась под Плоньском (Plohnen), потом был Цишельберг (Sichelberg), Голлюпп (Gollup) и, наконец, Грудзендз (Graudenz) – 26 января 1945 года.
http://www.sgvavia.ru/forum/209-2430-1#261133
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.49.46 | Сообщение # 12 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| 507-й тяжелый танковый батальон (schwere Panzer-Abteilung 507) был сформирован 23 сентября 1943 года из танкистов 1-го батальона 4-го танкового полка 12-й танковой дивизии. Батальон согласно штата должен был иметь 45 танков Pzkpfw VI Ausf Е "Тигр I", но на самом деле танков было гораздо меньше. По немецким данным, в первый день советского наступления 507-й танковый батальон подбил 66 танков 8-го гвардейского танкового корпуса, при этом только два "Тигра" были легко повреждены. Батальон оборонялся на рубежах Старый Голумин (видимо Голымин стары)Сейшанов, а затем отступил к Млавскому укрепрайону на рубеж Грудуск, Млавий, Бродники, Грудец. Часть танков при отступлении в этой лесисто-болотистой местности не удалось переправить через водные преграды. Поэтому немцам самим пришлось уничтожить 22 танка "Тигр I", что гораздо больше боевых потерь батальона за все время его существования
http://www.zigrep.ru/tankovy....19
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.50.43 | Сообщение # 13 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| В первый же день войска 2-й ударной армии продвинулись на 3-6 км, а соединения 48-й армии прошли с боями 5-6 км. Немецкие войска ожесточенно сопротивлялись и непрерывно переходили в контратаки. Командующий 2-й армией генерал Вейс приказал ввести в бой за главную полосу обороны дивизионные и корпусные резервы, специальные части и курсантские подразделения военных школ, а на угрожаемые направления – выдвинуть армейские резервы. Плотность немецких войск значительно возросла. На отдельных участках войска фронта продолжали наступление и ночью. Его вели специально подготовленные для этого батальоны. С утра 15 января ударные группировки фронта возобновили наступление, но вновь встретили ожесточенное сопротивление. Многие опорные пункты неоднократно переходили из рук в руки. Командование группы армий "Центр" выдвинуло из резерва и ввело в сражение на ружанском направлении 7-ю танковую дивизию "Великая Германия", а также другие части и подразделения
http://www.zigrep.ru/tankovy....23
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.51.23 | Сообщение # 14 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Темп продвижения советских ударных группировок снизился, а местами оно и вовсе прекратилось. Немецкое руководство, рассчитывая, что войска 2-го Белорусского фронта уже исчерпали свои наступательные возможности, начал поспешно перебрасывать панцергренадерскую дивизию "Бранденбург" из Восточной Пруссии через Лодзь в район Кельце с целью остановить продвижение войск 1-го Украинского фронта. Однако расчеты германского командования не оправдались.
Для увеличения силы удара командующий фронтом приказал ввести в сражение в полосах 2-й ударной и 65-й армий 8 и 1-й гвардейские танковые корпуса, а на следующий день, 16 января, в полосе 48-й армии – 8-й механизированный корпус.
Отразив несколько сильных контратак противника, эти корпуса сломили его сопротивление и устремились вперед.
http://www.zigrep.ru/tankovy....24
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 20.53.39 | Сообщение # 15 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Чтобы сдержать наступление фронта, немецкое командование усилило 2-ю полевую армию двумя пехотными и 18-й панцергренадерской дивизиями, приняло решение перебросить из Курляндии в Восточную Пруссию две пехотные и 4-ю танковые дивизии, а также бригаду штурмовых орудий. Впрочем и это не помогло.
В результате упорных боев советские войска за трое суток прорвали тактическую зону обороны немецких войск на 60-километровом участке и продвинулись в глубину до 30 км. Они овладели крупными опорными пунктами и узлами коммуникаций – городами Пултуск, Насельск, перерезали железнодорожную магистраль Цеханув – Модлин.
http://www.zigrep.ru/tankovy....25
В ответ противник пытался из районов Цеханув и Пшасныш нанести контрудары силами 7-й танковой дивизии, а также тд "Великая Германия" по флангам ударной группировки фронта. Но эти попытки были сорваны энергичными действиями советских войск. 8-й гвардейский танковый корпус внезапным ударом совместно с поддерживавшей его авиацией разгромил 7-ю танковую дивизию противника в районе ее сосредоточения и овладел станцией Цеханув, а 8-й механизированный корпус захватил Грудуск. Танковая дивизия "Великая Германия" попала под удар соединений 48 и 3-й армий и понесла большие потери. 18-я Панцергренадерская дивизия, выдвигавшаяся в район Млавы, так и не успела принять участие в осуществлении намеченного плана. Развивая наступление, 5-я гвардейская танковая армия оторвалась от общевойсковых армий и к концу дня достигла Млавского укрепленного района.
http://www.zigrep.ru/tankovy....26
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Воскресенье, 11 Ноября 2012, 21.00.31 | Сообщение # 16 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| Kazimierz Sobczak, Wyzwolenie Ciechanowa w 1945r., w: Millenium Ciechanowa, Ciechanów 1969, s. 185-189 (fragmenty tekstu)
Od jesieni 1944 r. Ciechanów znalazł się w 35-40 km odległości od pierwszej linii frontu, który w tym czasie znajdował się nad Narwią. Tym samym miasto przekształcone w węzeł oporu spełniać miało ważne funkcje operacyjne w planach obrony niemieckiej.
(...)
Obrona niemiecka w rejonie Ciechanowa przebiegała nad rzeką Soną na linii: Nowe Miasto, Sońsk, Burkaty, Gogole, Kołaczków, Golany, tj. w odległości około 10 km na wschód i południe od miasta oraz nad Łydnią na linii: Młock, Gumowo, Krośnice tj. W odległości 5-7 km na zachód od miasta. Były to pasy obrony polowej łączące szczycieńską i olsztyńską pozycję umocnioną z systemem obrony nad Narwią i Wisłą.
(...)
Kierunku ciechanowskiego bronił 23 korpus piechoty 2 armii polowej, mając w swym składzie trzy dywizje (299, 129 piechoty i 5 dywizję jegrów). W rejonie Ciechanowa ześrodkowana była 7 dywizja pancerna stanowiąca odwód dowódcy 2 armii polowej gen. płk. Weissa oraz różne oddziały tyłowe, a także zapasowe dowództwo 7 korpusu pancernego.
(...)
Dowództwo wojsk radzieckich znajdujących się nad Narwią i na przyczółkach na jej prawym brzegu w rejonie Różan-Pułtusk i Pułtusk-Serock (w przybliżeniu) opracowując koncepcję operacji mazowiecko-mazurskiej nie mogło z podanych wyżej względów pominąć Ciechanowa.
(...)
Przy szczegółowym określaniu zadań, Ciechanów znalazł się w strefie działań 2 armii uderzeniowej gen. płk. Iwana Fiediunińskiego. Bezpośrednio na wschodnim skraju miasta przebiegała linia rozgraniczenia z prawym sąsiadem i dlatego w walce o miasto współdziałać miała także 48 armia polowa gen. lejtn. Mikołaja Gusiewa, która obchodziła Ciechanów od północnego wschodu.
(...)
14 stycznia 1945 r. o godz. 8.00 - zgodnie z planem Kwatery Głównej Naczelnego Dowództwa Armii Radzieckiej, wojska 2 Frontu Białoruskiego rozpoczęły artyleryjskie przygotowanie, a o godz. 9-25 dywizje pierwszego rzutu 48 i 2 armii polowej rozpoczęły natarcie z przyczółka różańskiego. 48 armia toczyła w tym dniu zacięte walki o Maków, a 2 armia uderzeniowa o Pułtusk.
(...)
W nocy z 15 na 16 stycznia lotnictwo 325 dywizji bombowców dokonało nalotów na szereg miejscowości, w tej liczbie i na Ciechanów. Chodziło głównie o rozpoznanie ruchów wojsk niemieckich i zniszczenie ich transportów zarówno samochodowych jak i kolejowych.
(...)
O świcie 17 stycznia nastąpił atak (...) Lewa kolumna nie wdając się do walki z grupami nieprzyjaciela osłaniającymi Ciechanów od południa i zachodu, szybko dokonywała obejścia miasta, częścią sił uderzyła i zajęła dworzec, a głównymi siłami kierowała się na północny zachód. Jednocześnie prawa kolumna uderzyła na miasto od południa i południowego wschodu, a brygada piechoty zmotoryzowanej obchodziła Ciechanów od północy. Pojawienie się czołgów radzieckich w rejonie dworca kolejowego i wychodzenie na szosę do Mławy, oznaczało dla broniących się jeszcze awangard, niebezpieczeństwo ich okrążenia i odcięcia im drogi odwrotu na północ. Z chwilą pojawienia się czołgów i zmotoryzowanej piechoty w południowej i północnej części miasta, nieprzyjaciel rozpoczął paniczną, ale bezskuteczną ucieczkę, stawiając tu i ówdzie opór ogniowy.
W walkach o Ciechanów brała także udział 260 dywizja lotnictwa szturmowego pod dowództwem płk. gw. Koługina. Grupa 12 samolotów szturmowych Ił-2, 16 stycznia w czasie zbliżania się do Ciechanowa wykonała 123 loty bojowe atakując wycofujące się kolumny nieprzyjaciela na drogach i na przedpolach miasta. Od rana 17 stycznia lotnictwo atakowało oddziały niemieckie wycofujące się na północny zachód w stronę Wisły.
17 stycznia o godz. 14.00 Ciechanów był wolny. W tym czasie, kiedy gen. Popów meldował swym przełożonym o wykonaniu zadania, dowódca l Armii Wojska Polskiego gen. dyw. Stanisław Popławski donosił o wyzwoleniu Warszawy.
W godzinach popołudniowych przez Ciechanów maszerowały wojska 108 korpusu piechoty gen. Polenowa.
(...)
Przeprowadzony na obszarze powiatu ciechanowskiego manewr wojsk radzieckich wykluczający możliwość toczenia krwawych walk doprowadził do tego, że powiat ten poniósł stosunkowo najmniejsze straty, wynoszące średnio ok. 14,5% zabudowań wiejskich, Mimo to trudny był start ludności powiatu, a zwłaszcza Ciechanowa.
http://arch.ciechanow.net.pl/forum/viewtopic.php?t=123
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Понедельник, 12 Ноября 2012, 00.04.12 | Сообщение # 17 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| 3 армия 290 стрелковая дивизия
С первых чисел января 1945 года части и соединения 3-й армии начали подготовку к наступлению. Но чтобы ввести противника в заблуждение, полки и дивизии, стоявшие в обороне, получили приказ имитировать ее дальнейшее [231] совершенствование. Мы ставили ложные участки заграждений, оставляя на день мотки колючей проволоки у крайних столбов и тем самым создавая у фашистов впечатление, будто за ночь работы еще не закончились. А чтобы показать, что углубляем и траншеи, мы тоже ночами посыпали их брустверы, покрытые снегом, землей, которую брали со дна траншей.
В глубине обороны также обозначались инженерные работы. И самолеты-разведчики противника, появляясь над этими районами, фотографировали их, убеждая свое командование в том, что русские далеки даже от мысли о наступлении.
Но, повторяю, под прикрытием всех этих имитационных мероприятий у нас проводилась большая подготовительная работа к наступлению. Ибо нашим войскам предстояло прорвать довольно сильную, глубоко эшелонированную оборону противника.
Ее первая полоса состояла из передовой позиции и пяти сплошных траншей полного профиля. Вторая, проходившая по реке Ожиц с предмостным укреплением у Красносельца, — из трех траншей, прикрытых проволочными заграждениями и минными полями. Третья полоса тоже имела три траншеи. Между полосами, в свою очередь, имелись промежуточные и отсечные позиции.
В ночь на 13 января 1945 года 290-я стрелковая дивизия сосредоточилась в лесу, что в трех километрах северо-западнее Залузе. Нашему полку дали еще один день на приведение себя в порядок. Нужно было произвести стрижку и помывку личного состава, пополниться боеприпасами, получить сухой паек и сделать многое другое, кажущееся иногда мелочью, но от чего подчас зависит успех в бою.
Когда подразделения полка еще только отводились с передовой в тыл, перед нашими глазами предстала довольно внушительная картина нашей мощи, подготовленной к наступлению. Во всех балках, на опушках рощ, в лесу — везде стояли длинными рядами, а кое-где и в несколько рядов противотанковые орудия, гаубицы, минометы различных калибров и десятки установок гвардейских минометов, танки и САУ. И у наших воинов сразу же поднялось настроение, они шли гордые за свою Родину, за свой народ, за партию, под чьим мудрым руководством советские люди сумели обеспечить свою армию такой мощной боевой техникой. [232]
На рассвете 14 января наш полк был построен при развернутом Боевом Знамени. Зачитали обращение Военного совета 3-й армии, в котором содержался призыв ко всем бойцам и командирам сделать все от них зависящее, чтобы окончательно разгромить врага. Он заканчивался такими словами:
«Вперед к славе и Победе!»
Громкое троекратное «ура» прозвучало в лесу в ответ на этот призыв. И будто вторя ему, вдруг вздрогнула земля. Это тысячи наших орудий и гвардейских минометов мощным залпом разбудили тишину туманного январского утра 1945 года, возвестив о начале нашего вступления на территорию Восточной Пруссии...
В течение первых суток наступления, несмотря на мощную артподготовку, дивизии первого эшелона продвинулись на главном направлении всего на три — пять, а в результате ночного боя еще на один-полтора километра. Объяснялось это тем, что 14 января день был пасмурным, с видимостью всего несколько десятков метров. В этих условиях наша авиация не могла участвовать в боевых действиях и поддержать наступающие войска. Да и артиллерия вела огонь почти вслепую. Мы, помнится, тогда даже удивлялись — к чему такая спешка? Обычно при неблагоприятных погодных условиях наступление на день-два откладывается, а тут... И лишь после войны узнали: Красная Армия, верная взятому на себя долгу, выручала союзников, по которым гитлеровцы именно в те дни нанесли мощный контрудар в Арденнах.
Противник же, воспользовавшись плохой видимостью (а второй день наступления был такой же пасмурный, как и первый), подтянул за ночь к участку прорыва резервы, в том числе и танковую дивизию «Великая Германия». И в 8.30 утра 15 января после непродолжительной, но мощной артподготовки начались его контратаки. За два часа наши дивизии первого эшелона на разных участках отразили их семь. А во второй половине дня в этом натиске приняла участие и танковая дивизия врага. Бой не прекращался дотемна. Населенные пункты Замощь, Подыховне, Воля-Пеницка, Дворская и Голониво по нескольку раз переходили из рук в руки.
* * *
Части 290-й стрелковой дивизии находились пока во втором эшелоне. Но в 19.00 противник, воспользовавшись [233] отставанием правого фланга 73-й дивизии 48-й армии, наступавшей слева от нашего 35-го стрелкового корпуса, нанес сильнейший танковый удар по левому флангу 480-й дивизии. Подразделения ее 760-го стрелкового полка не выдержали этого удара и начали отходить. Чтобы выправить положение, в бой были введены и наши 885-й и 878-й стрелковые полки.
К утру 16 января благодаря решительным действиям этих частей положение было восстановлено. После этого нашу дивизию снова вывели во второй эшелон корпуса.
Примечательно, что захваченные нами пленные из мотополка дивизии «Великая Германия» показали, что их часть, усиленная двумя танковыми батальонами, имевшими на вооружении тяжелые «тигры» и «пантеры», только за день боя потеряла около трети танков и больше половины своей пехоты.
Да, наши воины сражались геройски. Пулеметчик сержант Рыжков, например, в этом бою лично уничтожил 30 гитлеровцев. Будучи раненным, Рыжков не оставил своего пулемета, вел огонь до тех пор, пока вражеская контратака не была отбита.
Наводчик орудия красноармеец Кособьян, подпустив на близкое расстояние тяжелый фашистский танк, подбил его метким выстрелом.
Смертью храбрых в этом бою пал командир 2-й минометной роты старший лейтенант П. П. Погодин. Когда фашисты прорвались к огневым позициям его роты, старший лейтенант приказал занять круговую оборону. Минометчики автоматным огнем и гранатами разили наседавшего врага. В этой схватке Погодин был сражен фашистской пулей, но рота не отошла с занимаемых ею позиций...
Все утро 16 января части и соединения первого эшелона корпуса продолжали отражать сильнейшие контратаки противника. Перелом наступил где-то после обеда. Погода прояснилась, и в воздухе появилась краснозвездная авиация. При ее поддержке наши войска снова перешли в наступление.
18 января 290-ю стрелковую дивизию с рубежа реки Ожиц повторно ввели в бой, чтобы развить наметившийся успех корпуса. Наш 878-й полк получил задачу овладеть рядом населенных пунктов.
Сбив противника с левого берега реки Ожиц и развивая наступление дальше, полк одним батальоном вскоре [234] вавязал бой за деревню Рогово. Попытка овладеть ею с ходу успеха не имела. Более того, враг сам предпринял несколько сильных контратак. В одной из них противник бросил на нас кроме пехоты еще и 12 танков. Исключительное мужество и стойкость при этом проявили артиллеристы батареи 45-мм пушек под командованием коммуниста старшего лейтенанта А. Г. Леонова. Орудийные расчеты подпустили танки на близкое расстояние и стали в упор расстреливать их. Отважные батарейцы — командир орудия младший сержант Соловьев, тоже член партии, и наводчик ефрейтор Марсов подбили два танка и два бронетранспортера врага.
Не менее геройски сражались и коммунисты стрелковых подразделений. Так, помощник командира взвода из 1-й роты сержант Шабов при отражении очередной контратаки фашистов личным примером увлек вперед бойцов своего взвода. В рукопашной схватке он уничтожил 16 гитлеровских солдат и офицеров. Будучи раненным, Шабов отказался уйти в медсанбат, остался в боевом строю подразделения. И таких примеров было множество.
К исходу дня полк все-таки овладел Роговом и начал преследование отходящего противника.
http://militera.lib.ru/memo/russian/homulo_mg/06.html
...
|
| |
| |
| Мікалаевіч | Дата: Четверг, 04 Июля 2013, 21.06.16 | Сообщение # 18 |
|
Группа: Поиск
Сообщений: 1300
Статус: Отсутствует
| http://rgakfd.altsoft.spb.ru/showObj....0777059
Десяток снимков Пултуска . Январь 45-го.
...
|
| |
| |
| Саня | Дата: Пятница, 05 Июля 2013, 17.08.45 | Сообщение # 19 |
Группа: Админ
Сообщений: 65535
Статус: Отсутствует
| Цитата (Мікалаевіч) В ночь на 13 января 1945 года 290-я стрелковая дивизия сосредоточилась в лесу, что в трех километрах северо-западнее Залузе
Цитата (Мікалаевіч) Смертью храбрых в этом бою пал командир 2-й минометной роты старший лейтенант П. П. Погодин. Когда фашисты прорвались к огневым позициям его роты, старший лейтенант приказал занять круговую оборону. Минометчики автоматным огнем и гранатами разили наседавшего врага. В этой схватке Погодин был сражен фашистской пулей, но рота не отошла с занимаемых ею позиций..
Фамилия Погодин
Имя Петр
Отчество Павлович
Дата рождения/Возраст __.__.1910
Место рождения Саратовская обл., Кистендейский р-н, с. Рюмино
Дата и место призыва __.06.1941, Ташкентский ГВК, Узбекская ССР, Ташкентская обл., г. Ташкент
Последнее место службы 290 сд
Воинское звание ст. лейтенант
Причина выбытия убит
Дата выбытия 15.01.1945
Название источника информации ЦАМО
Номер фонда источника информации 33
Номер описи источника информации 11458
Номер дела источника информации 810
http://obd-memorial.ru/memoria....267.jpg
Номер донесения 015611
Тип донесения Донесения о безвозвратных потерях
Дата донесения 09.03.1945
Название части упр. 290 сд
http://obd-memorial.ru/html/info.htm?id=55591469&page=14
Фамилия Погодин
Имя Петр
Отчество Павлович
Дата рождения/Возраст __.__.1910
Место захоронения Польша, Остроленкское воеводство, Макув Мазовецки
Причина выбытия погиб
Дата выбытия 15.01.1945
Название источника информации ЦАМО
Номер фонда источника информации 58
Номер описи источника информации A-89798
Номер дела источника информации 1
http://obd-memorial.ru/html/info.htm?id=66942539&page=386
Тема по мемориалу Макув-Мазовецкий:
http://www.sgvavia.ru/forum/203-1987-1
Qui quaerit, reperit
|
| |
| |
